Ái quốc không có nghĩa bài ngoại, hiếu sát

Trong bốn ân mà Phật dạy, có ân quốc vương thủy thổ. Bởi vì đất nước ta mới có chỗ cư trú, sống còn; và có quốc vương, theo quan niệm thời xưa, ta mới có an ninh trật tự. Do đó mà người tu Phật, không thể không bảo vệ biên cương, không thể không mang ơn người sáng quốc.

Cho nên các sơn môn thiền chủ thời Đinh, Lê, Lý, Trần tuy đã ăn nằm trong cửa Phật, từng thắm nhuần ý nghĩa từ bi, nhưng cũng không hề lãng quên bổn phận cầu vương, cứu chúng.

Đại sư Khuôn Việt đã tận tụy không phò vua Đinh, thiền sư Vạn Hạnh đã thông mưu với Đại tướngĐào Cam Mộc khuynh phúc nhà Lê, Tuệ Trung thượng Sĩ Trần Quốc Tảng đã quyết tử với quân Nguyên, Trúc Lâm nhất tổ Tĩnh Tuệ Giác Hoàng đã chủ trương phá quân Mông Cổ, cầm binh chinh phạt Chiêm Thành v.v...những hành động đó há không biểu lộ cụ thể tinh thần ái quốc của các tu sĩ hay sao?

Tuy nhiên, ái quốc không có nghĩa bài ngoại, hiếu sát, và nhất là nhà tu hành càng không nên quên chủ nghĩa từ bi bác ái của mình.

Thật vậy, vua Trần Nhân Tông (về sau là Trức lâm nhất tổ) đã ngậm ngùi khi nhìn thấy chiếc đầu lâu khô héo của tướng giặc Toa Đô. Thắng không kiêu, bại không nản, và không bao giờ nhà vua để cho quân dân làm khó dễ khách kiều cư vô tội trú ngụ trên đất nước mình giữa khi người Tàu xâm lăng bờ cõi.

Vậy ái quốc nhất định không phải chống ghét kẽ ngoài, và không vì chóa mắt lợi quyền mà hăng say sát phạt.