Ôn Lại Cuộc Đời Tranh Đấu Trong Hàng Ngũ Quân Đội Nguyễn Trung Trực

Lê Thành-Lạc đê đầu bái tạ

Xin phép Thầy sơ tả vài trương

Sĩ hèn lời lẽ tầm thường

Nhờ ơn trên trước rọi đường trí minh

Kể từ thuở tùng chinh Trung-Trực

Thân giải dầu khổ cực năm dư

Chí toan noi dấu chờn từ

Dóc lòng tẩt hận rửa thù Nam-Bang

Dù gặp phải tai nàn thế mấy

Hoặc đồng-liêu búng rẩy ra sao

Nhứt tâm hiệp sức hùng hào

Nguyện làm đẹp mặt nở mày Tổ-Tông

Phút bỗng đâu cuồn phong gặp trận

Án mây sầu lửa hận gây nên

Choản nhau thành kiến đôi bên

Cùng Trương Kế-tự cũng trên cấp mình

Báo cáo cho tận tình tột lý

Đề nghị lên nghiêm trị luật binh

Do theo căn cứ phút trình

Ông Chi-Đội Trưởng công bình xử phân

Mình dù có được phần cũng nhỏ

Người không thông cũng lớn hơn mình

Một điều giữ phận làm thinh

Thi hành nhiệm vụ sau trình muộn chi

Đừng dụng lối sân si chống đối

Đấy là điều trọng luật-quân

Giác sơ cho đó ôn nhuần

Luyện rèn quân-chính cho thuần-thục cao

Nhân khi ấy ra vào riêng biệt

Thừa lịnh trên giúp việc trong ngoài

Gẫm cưới tạo-hóa thày lay

Sắp chi chua ngọt đọa đầy thiếu niên

Phong trào ấy kết liên nhứt thống

Đại hùng binh Trung-Trực phân công

Miền Tây lưu động giáp vòng

Xuất quân anh dũng hết lòng tận trung

Thân chiến sĩ vẫy vùng tên đạn

Nguyện phen này chói rạng non sông

Bắc, Nam qui hộp một lòng

Cùng nhau đoàn kết gánh gồng giang san

Nhưng vận nước còn đang nghiêng ngửa

Nên khiến ra những đứa vô tình

Độc tài trong nhóm Việt Minh

Lắm phen mưu hại Đức Huỳnh Tiên Sanh

“Lời Thầy dặn rõ rành đôi lẽ

Đoàn kết nhau đừng rẽ đừng phân

Anh em ta hãy giữ phần

Quốc Gia làm trọng con Rồng cháu Tiên

Mình sẳn óc thiêng-liêng cứu quốc

Sá chi loài ngu ngóc phân tranh

Chiến công ta quyết lập thành

Sau người hổ thẹn làm lành với ta

Rứt hẳn họa nồi da xáo thịt

Đừng để phường Phát-Xích dễ ngươi

Nhẫn hòa giữ phận làm người

Cuối cùng thắng lợi ấy lời Tôn-Sư”

Kế độc-tài âm mưu ám hại

Một đêm sầu nghĩ lại đớn đau!

Bặc tin chẳng biết phương nào?

Ôm phiền mong đợi lệ trào tuôn rơi!

Thù hận ấy biết đời nào trả?

Nhưng phải gìn lợi cả quốc dân

Thảm thương ông Nguyễn bao lần

Gian nan chi xiết tảo tần sớm trưa

Hứng nhơn ngụ muối dưa nương náo

Nhớ lời Thầy đào tạo sinh viên

Hiệp-xương, Mỹ-hội hai miền

Mở trường quân-chỉnh rao truyền khắp nơi

Sinh viên tới lo thời học tập

Luyện kinh quyền đổ lập đấu tranh

Cho hay công toại danh thành

Mười ngàn dũng sĩ đã rành lược thao

Tưởng hết lúc hồi nào lận đận

Gặp ông Trần một trận gian lao

Buộc Ông phải ký tên vào

Mất danh Trung-Trực lẽ nào dám phê

Nếu chẳng ký khó bề yên đặng

Khi ký rồi tuột quặn từ cơn

Gian nan dạ luống không sờn

Khốn nguy miễn đặng hậu quờn Thầy dung

Tay xuống tóc lòng trung lụy ứa

Động cảnh sầu của cả thân gia

Cùng nhau giọt lệ chang òa!!!

Cả Chiến-sĩ ai bi và đoạn thảm!!

Buộc ông phải ra làm Cố-Vấn

Danh dự quyền khắp trấn Miền-Tây

Ghi xương lời dặn của Thầy

Cam đành khuất dạng phen này sá bao

Chú ẩn tích giữ vào quốc sử

Tớ lại nhà ôm chữ sầu riêng

Lại thêm lời lẽ trách phiền

Chịu nhiều cay đắng dạ hiền chẳng than

Suy nghĩ phận mình làm việc nước

Chữ trung thành tôi được vẹn phần

Sá gì ái ố cá nhân

Nhờ ơn Trời Phật Thánh Thần biết cho

Chí nhứt quyết tôi lo phụng sự

Thân giữ tròn danh dự thời hơn

Trách ai sao mãi cố hơn

Thân người Tiện sĩ tước quờn chi đây?

Súng phòng vệ tám cây còn lại

Biên bản làm giao trọn Cả Ông

Khi Ông vào tận văn phòng

Hỏi rằng tôi phải tự lòng tính sao?

thay mặt bẩm lời trao các chuyện:

Kễ những ngày Ông Nguyễn ra đi

Dù ai có muốn chuyện gì

Cũng chờ lịnh ổng về thì mới xong

Còn như Đức Cả Ông có bảo

Thì thế nào Con cũng phải vâng

Thưa qua lời lẽ ân cần

Đức Ông sắc giận mười phần không phê

Bảo tất cả đồng về Mao-toại

Riêng phần tôi giam lại Phú-an

Nghĩ mình tai nạn đành cam

Đê đầu lãnh án Chợ Vàm ra đi

Suy cho kỹ cũng tùy thời thế

Nghĩ cho cùng tội lệ chi người?

Thấy đời mà bắt nực cười

Xuống tàu gẫm lại ngậm ngùi tâm can

Chủ ẩn dạng tai nàn thế mấy?

Tớ như vầy cũng mãi bình an

Ước mong hết lúc tai nàn

Hiệp vầy Chủ Tớ một đàng thẳng xông

Nhờ soi rọi Đức Ông xét nghĩ

Gởi lời trao Quản-lý cho về

Nay đà hết lúc thảm thê

Sửa sang tàu rước trở về Hưng-Nhơn

Thưa rõ rệt nguồn cơn chung thủy

Cho thượng quan nghe kỹ thể nào

Từ tôi chịu cảnh khổ lao

Trong mười bảy bửa dạ nào đơn sai

Cúng với lạy chiều mai nguyện vái

Cầu cho Thầy nạn khỏi tai qua

Ngỏ toan hồi tận Trung Gia

Hợp đoàn dẫn dắt mười ngàn Dũng-Binh

Hô nhứt lịnh đồng thinh tương ứng

Ra oai hùn ggầy dựng Giang-San

Dắt dân vượt khỏi tai nàn

Khải-hoàn ca khúc dân sang nước cường

Buồn tâm sự vài trương khuây dạ

Cãnh Ngộ Đời của kẻ thư sinh

Nghĩ mà tri lấy phận mình

Văn tài sơ lược trí tình chẳng cao

Lời thô kịch xin chào quyết thắng

Chúc muôn nhà hưởng đặng phước dư

Giữ câu đạo đức nhân từ

Thái bình sống vững an cư nhơn hòa.

Nam Mô A Di Đà Phật

Viết xong, tại kinh Đồng-Tân ngày 20 tháng 11 năm Mậu Tý (1948) và đến khi trở về nhà, chạnh tình cảm nhớ đến Ông Chỉ-Huy Trưởng Nguyễn Giác Ngộ, khi còn ẩn dật chốn Hưng-Nhơn trong những câu: