Phần thứ tư

Hạ Ngươn lục thập nhứt niên,

Thầy đà về cõi Tây Phương ẩn mình.

Ất Sửu Phiên Quốc chiến trinh,

Qua năm Đinh Mão Nam Đình giao ngôi.

Hàm Nghi thất quốc thương ôi !

Qua nơi Tây Bắc lánh vòng gian nan.

Các vị quan trấn thở than,

Lên non ẩn sĩ cho an một bề.

Tiên Hoàng Minh Chúa ủ ê,

Cám thương lê thứ mắc vòng gian nan.

Tiên Vương vào chốn Phật Đường,

Bạch cùng Phật Tổ sự duyên cho tường.

Thích Ca nghe tấu khá thương,

Nói cùng Minh Đế Hớn Vương mãn rồi.

Phật còn chưa đặng thảnh thơi,

Bị đày dữ lúa huống gì Đế Vương.

Mình nhớ hồi lúc Minh Vương,

Liền quì đảnh lễ Phật Trời tu thân.

Thích Ca mới hỏi ân cần :

Cớ sao Hoàng Đế tu thân làm gì ?

Minh Vương bạch Phật một khi,

Nam trào mất nước tại thì nơi tôi.

“Bây giờ tôi biết lỗi rồi,

Qui y cùng Phật cho tôi nối đời”

Thích Ca nghe nói thương ôi !

Minh Vương biết lỗi nước thôi mất rồi !

Nếu mà như muốn phục hồi,

Phải lo tu niệm vậy thời mới an.

Minh Vương nước mắt chứa chan.

Cúi đầu lạy Phật mình vàng Thích Ca.

Chư Phật xem thấy lụy xa,

Cám thương Nam quốc con xa cha rồi.

Nói cùng Minh Đế thương ôi,

Thất thập niên mới lập đời như xưa.

Minh Vương nước mắt như mưa,

Cám thương lê thứ thuế sưu nặng nề.

Chờ cho Nam quốc phục hồi,

Lao đao khổ hải chiến tranh bốn bề.

Thương thay trần hạ ủ ê,

Biết làm sao đặng phủ về lê dân.

Như Lai lời mới tỏ phân,

Muốn cho bá tánh vạn dân tu trì.

Thời là phải cậy ngươi đi,

Rao truyền bá tánh điều gì thiện nhơn.

Cứ lo những việc thảo hiền,

Bán dữ mua lành tai họa khỏi mang.

Minh Vương nghe Phật dạy troàn,

Lụy nhỏ hai hàng chẳng biết cậy ai.

Như Lai Phật Tổ Thích Ca,

Ngự tại non Đoài đòi Phật Quan Âm.

Truyền cho Đạo Sĩ chư Tăng,

Giả người dương thế giáo khuyên cõi trần.

Quan Âm Đạo Sĩ dạ rân,

Vưng lời Phật dạy lãnh phần giáo khuyên.

Những người tàn tật khùng điên,

Kêu Trời ghẹo Phật Thần Tiên động lòng.

Thất Nương lập hội công đồng,

Chư Thần tuần vảng bốn phương cõi trần.

Đều vào đãnh lễ Quan Âm,

Đạo Sĩ hỏi rằng chư vị chầu chi ?

Chư Thần thất vị đều quì :

Trần gian hung ác chẳng vì Thần Tiên.

Cứ theo mắng Phật chưởi Trời ,

Cho nên tôi đến án tiền quì tâu.

Quan Âm nghe nói phân rằng,

Chúng sanh dại lắm lỗi lầm nhiều khi.

Cho nên Minh Đế sầu bi,

Qui y cùng Phật chứ rày chúng sanh.

Như Lai Phật dạy đành rành,

Dạy bảo trần thế kết vành thiện dương.

Chư vi xin chớ dạ hờn,

Để tôi răn dạy thiệt hơn cho trần.

Chư Thần nghe dạy ân cần,

Lui về cung điện thế trần tuần xem.

Thấy trong bá tánh còn thêm,

Lên tâu Ngọc Đế đặng coi thể nào.

Ngọc hoàng ngự tại điện trào,

Truyền cho chư vị bước vào thành trung.

Hỏi rằng trong cõi Trung Ương,

Vạn dân thiên hạ hiền hung thế nào

Chư Thần tâu hết âm hao,

Tâu qua Ngọc Đế thấp cao cho tường.

Cõi trần nhiều đứa hùng cường,

Khinh khi Trời Phật chẳng nhường Thần Tiên.

Kêu Ôn rủa Dịch liền liền,

Cho nên tôi đến án tiền quì tâu.

Ngọc Hoàng ngự giữa điện chầu,

Sai Thần Ôn Dịch xuống miền trần gian.

Lại sai trong hội Ngũ Hành,

Rải nhiều thứ trái chẳng lành cho dân.

Năm Ông vội vã tỏ phân,

Tâu qua Phật Tổ cứu dân tai nàn.

Thích Ca chưa có tỏ tường,

Cớ sao chư vị tầm đường Tây Phương ?

Năm Ông bạch lại Phật tường,

Ngọc Hoàng lịnh dạy Ngũ phương xuống trần.

Hai cõi Trung Ương vân vân,

Cho nên tôi mới tố trần Phật hay.

Thích Ca lụy ứa châu mày,

Thương thay trần thế mắc rày tai ương.

Mau mau kíp tới Tòa Chương,

Tâu qua Ngọc Đế xin thương cõi trần.

Lẽ nào sai giết hết dân,

Thứ dung cho nó tu thân nó nhờ.

Ngọc Hoàng nghe nói ngẩn ngơ,

Mới sai Lý Tịnh một giờ ra đi.

Đòi sang thất nhị Nương Nương,

Vào chầu Ngọc bệ cho ta phân tường.

Thất Nương vào tại Ngọc đường,

Sắc lịnh Ngọc Đế bày tường thỉ chung.

Hạ ngươn nay đã muốn cùng,

Hại kẻ chẳng kể Thiên cung vậy mà.

Ai mà kính trọng Mẹ Cha,

Biết kiên Trời Phật chừa ra chẳng hành.

Phật xin cho kẻ chúng sanh,

Cứ giữ việc lành hơn lập âm vân.

Bền lòng niệm chữ từ bi,

Nữa sau có Phật dắt đi tòa vàng.

Bấy lâu Phật ở xa ngàn,

Bây giờ có Phật bước sang Nam trào.

Người đời như thể chiêm bao,

Thay hồn đổi xác biết bao nhiêu ngày.

Phật còn giả kẻ ăn mày,

Ai mà biết đặng lẽ này thiệt hơn.

Ông thời giả dại giả điên,

Ông thời giả kẻ tật nguyền biết đâu.

Thấy nghèo ăn hiếp khinh khi,

Cho nên mắc phải chịu rày tai ương.

Tật nguyền nầy thiệt khá thương,

Xin cho bù chì các chú thợ quê.

Thấy giàu nhiều đứa u mê,

Quyền cao chức lớn nào hề biết chi.

Thấy ai tu tánh tu nghi,

Sang giàu kêu ngạo khinh khi chê cười.

Có tiền sao dạy nhiều bề,

Phước đâu ai để mà mình có ăn ?

Nào là phước của cao tăng,

Tu nhơn tích đức để hằng cháu con.

Cửa Huyền nay đã về non,

Cháu con giàu có bỏ mòn Phật Tiên.

Mảng lo lớn chức cao quyền,

Cho nên bỏ hết chẳng kiêng Phật Trời.

Lại thêm khi dễ nhiều lời,

Khi Phật chê Trời nhiều nỗi thiết tha.

Chư Phật lụy ứa chan òa,

Thương thay trần thế lạy mà Quan Âm.

Dạy bảo trần thế kẻo lầm,

Sửu Dần xuất Thánh lo cần binh cơ.

Bính Dần thấy việc ngẩn ngơ,

Qua năm Đinh Mão ngẩn ngơ một hồi.

Chồng Nam vợ Bắc dân ôi !

Nói cho trần hạ dữ thôi kẻo lầm.

Ai mà thiện niệm nhứt tâm,

Tu nhơn tích đức khỏi lầm tai ương.

Phật còn chẳng đặng thảnh thơi,

Huống chi trần hạ mà an nổi gì ?

Hết đây đến nước dị kỳ,

Dỗ dành thiên hạ vậy thì chẳng an.

Đến đâu phá rối xóm làng,

Dụ dân đoạt của Đại Nam tiền trào.

Cuộc đời khổ hải biết bao,

Phật sai đạo sĩ truyền rao dân tường.

Như ai muốn ở Thiên Đường,

Đừng mê theo đạo Quỉ Vương làm gì.

Như mê theo đạo dị kỳ,

Thời mà phải bỏ vậy thì Tổ Tông.

Người đời xét phải cân phân,

Theo đạo nước khác có công danh gì ?

Người Nam theo đạo dị kỳ,

Công hầu chi đó bỏ thì ông cha.

Thân thác chẳng đặng làm ma,

Hồn khôn Thiên cẩu ăn mà còn chi.

Thân thác thiệt rất thảm sầu,

Bụng đầu mổ hết đâu còn món chi.

Nói thôi trong dạ sầu bi,

Người đời ít kẻ xét suy cuộc trần.

Không coi mấy vị Thánh Thần,

Trung quân ái quốc nhân dân miễu thờ.

Hớn Đường tạc để bây giờ,

Mấy lăng quan cựu trơ trơ đời nầy.

Long Xuyên Tiền Nhậm còn ghi,

Long Thuận Chưởng Lý miễu lăng còn.

Hà Tiên hùng dõng Vệ Cơ,

Tử trận mà thác miễu thờ tạc danh.

Địa đầu là xứ Bắc Thành,

Quan thượng tạ trần miễu ấy tốt thay.

Chớ nay nhiều sự dị kỳ,

Làm quan tử trận miễu thờ ở đâu ?

Người đời phải xét cao sâu,

Việt Nam Tiền Hớn sau dầu cũng sang.

Đến chừng gặp Chúa Minh Hoàng,

Làm sao về đặng Hớn đàng cho xong.

Cũng như chim mắc trong lồng,

Có ai gỡ khỏi cho xong mà về ?

Các nước vây phủ tư bề,

Phật cùng chư vị nào hề rảnh đâu.

Minh Hoàng ngự tại Nam Lầu,

Phật cùng chư vị lo thâu phép Thần.

Phi đao bửu kiếm rất đông,

Chuẩn Đề thâu hết cứu trần gian nan.

Hóa lửa nó đốt muôn ngàn,

Hồ lô Phật Tổ đổ tràn nước ra.

Núi giăng bao khắp người ta,

Có ông Di Lặc thâu mà non cao.

Nước dưng lụt đến đọt sào,

Có ông Yết Đế thâu mau thủy triều.

Bàn Môn thả thú rất nhiều,

Kỳ lân sư tử lại nhiều thú hung.

Văn Thù tay chấp thần cung,

Huê Quang cầm kéo trừ trùng đọc tan.

Bàn môn diệu thuật đa đoan,

Hóa lửa nó đốt muôn ngàn người ta.

Quan Âm Nam Hải bước sang,

Tịnh bình thâu hết mới an tai nàn.

Thoại Ba tài trí đa đoan,

Thiên la địa võng bủa tràn tứ phương.

Di Đà tay chắp thần chương,

Đánh ra một cái tan tành còn chi.

Đào Lư diệu thuật rất kỳ,

Hóa ra muôn thú ai bì đặng đâu.

Thú sao tài phép lạ lùng,

Hóa phép hóa lửa khó thay cho đời.

Nó hóa nhiều phép kỳ tài,

Lửa cháy nước ngập rất nên thảm sầu.

Chư Thần xem thấy lắc đầu,

Trừ sao cho đặng lên cầu Thích Ca.

Phật Tổ thôi mới phán ra,

Sai ông Hộ Pháp bắt mà thú yêu.

Đào Lư phép nó rất nhiều,

Hóa binh hóa tướng như diều rất đông.

Phật Tổ ngự tại Vân Trung,

Sai Tề Thiên xuống thâu tan tướng diều.

Đào Lư tài phép đủ điều,

Hóa ra ác thú thật nhiều rất hung.

Phép tài biến hóa vô cùng,

Tu hành thì khỏi làm hung đâu còn.

Chuyến nầy cha mẹ lạc con,

Tân Mùi khổ hãi hỡi còn thon von.

Nhâm Thân chưa đặng chỉnh tề,

Đến thăm Quí Dậu Hớn Trào bình an.

Thiên Đường Địa Ngục hiệp sang,

Trung Ương tam giái xuê xang phỉ tình.

Nói cho bá tánh làm tin,

Đừng mê đạo khác mà quên Nam Đình.

Đến chừng gặp hội bình minh,

Gươm nào tội nấy chớ tình thở than.

Nói cho bá tánh đặng tàn,

Chừng nào đến giảng vá hoàn biết nhau.

Bấy lâu nói trước mà sau,

Bây giờ nói chuyện mau mau tới rồi.

Như ai mà có nghi ngờ,

Tôi thề cho chứng Phật Trời nào sai.

Nam Mô Đức Phật Như Lai,

Tôi chẳng có nài ai muốn thời nghe.

Đinh Mão thứ nhứt hẳn hòi,

Có tàu Đông Hớn Phật Bà xét coi.

Thập Điện dở nẻo hẳn hòi,

Văn Thù treo lưới buồm lèo xuê xang.

Mấy người tu niệm đặng an,

Những kẻ làm ác có còn ở đâu.

Phật Bà xem thấy lụy châu,

Biết làm sao đặng cứu rày hung hăng.

Ai mà tu niệm ăn năn,

Thấy kinh rán chép cũng bằng tu non

Ai muốn cho đặng vuông tròn

Chép truyền phước để bia son đời đời.

Dạy thôi nay đã hết lời,

Ra công chép lấy để đời mà coi.

Phật biểu lưu truyền hẳn hòi,

Ai ngồi đặt đặng nên đời bỏ qua.

Nói cùng nam nữ trẻ già,

Ai chép truyền đặng phước bằng non cao.

Nếu ai mà chẳng tin lòng,

Nữa sau lại bị Âm Binh lại rày.

Huệ Lưu nào nại công lao,

Khuyên trong nam nữ đừng xao tấm lòng.

Cũng đừng lánh đục tầm trong,

Xả thân cầu đạo tham vinh làm gì ?

Bạc đâu sánh lại với chì,

Vàng đâu có lộn với thau cũng kỳ.

Làm giàu phải xét phải suy,

Bạc cho ai đổi sắt chì làm chi.

Tu hành như ngọc lưu ly,

Sang giàu ác đức như chì gắn câu.

Rủi tay đức xuống ao sâu,

Lụng vào đáy biển biết đâu mà tìm .

Phật Trời nói chẳng sai lầm,

Tu nhơn như ngọc báu cầm trên tay.

Ác nhơn như thể dép giày,

Nói cho nam nữ xét rày mà coi.

Thân tôi ở một cái chòi,

Cũng như ngọc chiếu sáng soi khắp ngàn.

Chừng nào bảy núi thành vàng,

Thì là mới đặng thanh nhàn tấm thân.

Cực lòng nói hết Đông Tây,

Nhơn dân sao chẳng xét đời mà coi ?